Fransız İhtilali ya da Fransız Devrimi, 1789 yılında Fransa’da başlayan ve mutlak monarşinin yıkılarak yerine cumhuriyetin kurulmasıyla sonuçlanan bir olaydır. Sonuçları itibariyle ağırlıklı olarak Batı ülkeleri olmak üzere tüm dünyayı etkilemiştir.
Fransız İhtilali nedenleri
Fransız İhtilali’nin nedenlerini maddeler halinde şöyle sıralayabiliriz:
- Fransız İhtilali’nin nedenleri arasında en öne çıkanı, uzun süren savaşlar sebebiyle halktan ağır vergiler alınmasıdır. Halka ağır vergiler yüklenirken, soylular ve kilise vergiden muaf tutulmuştu.
- Fransa’da toplumun soylular, ruhbanlar ve halk olmak üzere sınıflara ayrılması. Bu üç toplumsal sınıf da “Etats-Generaux” olarak adlandırılan mecliste temsil ediliyordu. Oylamaların grup esasına göre yapılmasından dolayı ayrıcalıklara sahip olan soylular ve kilise işbirliği yapıyordu. Bu durum “üçüncü tabaka” olarak adlandırılan halk ve burjuvazi için dezavantajlı bir durum yaratmaktaydı.
- Ülkede dış ticaretin yaygınlaşmasıyla gücünü artıran burjuvazi, artık siyasi bir güç elde etmek istiyordu.
- Montesquieu, Jean-Jacques Rousseau, Diderot ve Sieyes gibi Fransız düşünürleri, mevcut düzeni eleştiren eserler kaleme aldı. Bu eserler, Fransız İhilali’nin düşünsel temellerinin oluşmasında önemli rol oynamıştır. Örneğin; Montesquieu, anayasal monarşiden yanaydı. Güçler ayrılığı prensibini savunmuştur.
- Amerikan Bağımsızlık Savaşı’nın ardından ilan edilen İnsan Hakları Beyannamesi, Fransızlar için örnek olmuştur.
“Etats-Generaux” adlı mecliste dezavantajlı konumda bulunan üçüncü tabaka, bir kurucu meclis kurdu. Kral 16. Louis, bu meclisi kapatmak isteyince halk monarşiye karşı savaş açtı. 14 Temmuz 1789 tarihinde Bastille hapishanesine saldırdılar ve mahkumları serbest bıraktılar.
Fransız İhtilali sonuçları
Fransız İhtilali’nin sonuçlarını maddeler halinde şöyle sıralayabiliriz:
- Bastille baskının ardından 26 Ağustos 1789 tarihinde İnsan ve Yurttaş Hakları Bildirisi ilan edildi. Bu bildiride herkesin yasalar önünde eşit olduğu vurgulanmıştır.
- Egemenlik hakkı kraldan alınarak halka verilmiş ve laik yönetim anlayışı ortaya çıkmıştır.
- Kilise ve soyluların ayrıcalıkları kaldırıldı.
- Yeni Çağ sona ermiş, Yakın Çağ başlamıştır.
- Dünya genelinde zaman içerisinde mutlak monarşiler yıkılmış, ulus devlet formu yaygınlaşmaya başlamıştır.
İlk yorum yapan siz olun