Osmanlı Devleti, 19. yüzyıl boyunca ağır ekonomik sorunlarla karşı karşıya kalmış ve ilk dış borçlanmasını 1854 yılında Kırım Savaşı sırasında yapmıştır. Daha sonraki yıllarda da borçlanmayı sürdürmüştür. Osmanlı Devleti’nden kalan borçlar 1954 yılında bitmiştir.
İlk dış borçlanmasını Kırım Savaşı devam ederken yapan Osmanlı Devleti, 1854 yılından 1874 yılına dek 15 kez borçlanma yoluna gitmişti. Sonuç olarak, borcun borç ile kapatılması bir süre sonra devletin elini kolunu bağlamış, 1875 yılında moratoryum ilan edilerek borçların ödenemeyeceği açıklanmıştı.
1881 yılında yayınlanan Muharrem Kararnamesi ile Düyun-u Umumiye idaresi kurulmuştur. Belirli ürünlerden alınan vergilerin gelirleri bu kuruma bırakılmıştır. Osmanlı Devleti’nin dış borçlarını ödemek için kurulan ve ekonomik bağımsızlığına zarar veren bu kurumun varlığına Lozan Barış Antlaşması ile son verilmiştir.
Lozan Barış Antlaşması’nda Osmanlı borçları, Osmanlı topraklarında kurulan devletler arasında paylaştırılmıştır. En büyük borç yükü ise Türkiye’ye düştü. Bu borcun büyüklüğü 145 milyon Osmanlı altın lirası tutarındaydı. Ekonomist Mahfi Eğilmez, bu tutarın Türkiye’nin o günkü milli gelirinin yaklaşık yüzde 65’ine tekabül ettiğini belirtiyor. Türkiye, Osmanlı Devleti’nden kalan borcun son taksidini 1954 yılında ödemiştir.
İlk yorum yapan siz olun