Enlem, coğrafya dersinin temelini oluşturan konulardan biridir. Peki, enlem nedir? Enlem etkisi nedir? Enlem hakkında bilinmesi gerekenleri kısaca sizler için hazırladık.
Enlem nedir?
Enlem, dünya üzerindeki herhangi bir noktanın Ekvator’a olan uzaklığının açı cinsinden değerine denir. Bu değer derece, dakika ve saniye olarak ifade edilmektedir. Ekvator’a aynı derece uzaklığa sahip noktaların birleştirilmesiyle de paralel daireleri oluşmaktadır.
Enlem etkisi nedir?
Her enlem derecenin bulunduğu merkez, çeşitli yönlerden farklılıklar göstermektedir. İşe bu farklılığa enlem etkisi denilmektedir. Ekvator ile dönenceler arası alçak enlemler, dönenceler ile kutup daireleri arası orta enlemler, kutup daireleri ile kutup noktaları arası ise yüksek enlemler olarak adlandırılır.
Enlem etkisine bağlı olarak Ekvator’dan kutuplara doğru gidildikçe şu farklılıklar ortaya çıkar:
- Ekvator’dan kutuplara doğru gidildikçe Güneş ışınlarının geliş açısı küçülür. Bunun sonucunda da sıcaklık azalır.
- Güneş ışınlarının atmosferde tutulma oranı artar.
- Gölge boyu uzar.
- Deniz suyunun yüzey sıcaklığı azalır.
- Sıcaklık nedeniyle buharlaşma fazla olduğu için denizlerin tuzluluğu artar. Tam tersine Ekvator’dan kutuplara doğru gidildikçe sıcaklık azaldığı için denizlerin tuzluluğu da azalır.
- Gece-gündüz süre farkı artar.
- Daimi kar sınırı yükseltisi azalır. Hatta kutuplarda sıfır metreye iner.
- Dünya’nın kendi etrafındaki dönüş hızı (çizgisel hız) azalır.
İlk yorum yapan siz olun