Göbeklitepe nedir? Nerede ve ne zaman bulundu? Göbeklitepe hakkında merak edilenleri kısaca sizler için derledik.
Göbeklitepe nerede?
Göbeklitepe, Şanlıurfa il merkezinin yaklaşık 18 kilometre kuzeydoğusunda, Örencik köyü yakınlarında bulunmaktadır. 12 bin yıl öncesine uzanan bir tarihi olan bu alan, dünyanın bilinen en eski kült yapılar topluluğu olarak kabul edilmektedir.
Alan 1963 yılında, İstanbul Üniversitesi ve Chicago Ünivesitesi’nin ortaklığıyla gerçekleştirilen bir yüzey araştırması sırasında tespit edilmiştir. Bu tarihten sonra başka bir çalışma yapılmamıştır. Alanın asıl değeri ise 1994 yılında Heidelberg Üniversitesi’nden Klaus Schmidt tarafından yapılan araştırmalar sonucunda ortaya çıkmıştır. Ertesi yıl Şanlıufra Müzesi başkanlığında kazı çalışmalarına başlanmıştır. Yapılan kazı çalışmaları sonucunda buranın Neolitik dönem için kutsal bir alan olduğu anlaşılmıştır. Alanda yapılan kazılarda çok sayıda anıtsal kült yapı keşfedilmiştir.
Göbeklitepe, insanların avcı-toplayıcı olarak yaşam sürdüğü bir dönemde inşa edilmiştir. Bu durum, anıtsal mimarinin tarım devriminin ardından başladığı yönündeki geleneksel düşüncenin değişmesine yol açmıştır. Alan, yerleşik hayata geçmeden inşa edilen ilk tapınak olması bakımından bilim dünyası için büyük önem taşımaktadır. “Tarihin sıfır noktası” olarak nitelendirilmektedir.
Göbeklitepe Arkeolojik Alanı, 2018 yılında Birleşmiş Milletler (BM) Bilim, Eğitim ve Kültür Teşkilatı’nın (UNESCO) Dünya Mirası Asli Listesi‘ne alındı.
“Göbeklitepe Yılı” olarak ilan edilen 2019 yılında 400 bini aşkın ziyaretçi alanı ziyaret etmiştir. Göbeklitepe’den çıkartılan arkeolojik malzemeler Şanlıurfa Müzesi‘nde sergilenmektedir.
(Fotoğraf: Türkiye Kültür Portalı)
İlk yorum yapan siz olun