Paradigma nedir? Paradigma kavramını ilk kez kullanan düşünür kimdir? Bu yazımızda paradigma kavramına ve özelliklerine değindik.
Paradigma nedir?
Paradigma, bir disiplin veya alandaki belirli bir yaklaşım, düşünce biçimi veya çerçeve anlamına gelir. Bir paradigma, belirli bir konuda kabul edilmiş olan ve o konuda düşünmeyi, araştırmayı ve öğrenmeyi şekillendiren temel kavramları, yöntemleri, varsayımları ve değerleri içerir. Bu nedenle paradigma, bir bilim dalında kabul edilmiş bir kuramın temel prensiplerini veya belirli bir alandaki belirli bir yaklaşımın temel özelliklerini ifade eder.
Örneğin, kuantum mekaniği ve görelilik teorilerinin kabul edilmesiyle birlikte, Newton fiziği paradigması değişmiştir. Ayrıca, postmodernizm gibi felsefi bir yaklaşım, modernizmin paradigmasına meydan okumuştur. Bu nedenle, bir paradigma, bir disiplinde baskın olan düşünce biçimini ifade eder ve belirli bir alandaki düşünce tarzını, yöntemlerini ve yaklaşımlarını şekillendirir.
Paradigma kavramını kullanan düşünür
Paradigma kavramını ilk kez kullanarak bilim tarihinde önemli bir etki yaratan filozof ve bilim tarihçisi Thomas S. Kuhn‘dur. Kuhn, 1962 yılında yayımlanan “Bilimsel Devrimlerin Yapısı” adlı kitabında, bilim tarihindeki belirli dönüm noktalarının paradigma değişikliklerini yansıttığını ve bu değişikliklerin sadece yeni verilerin keşfine dayanmadığını, aynı zamanda mevcut paradigmanın sınırlarının aşıldığı bir noktada meydana geldiğini savunmuştur.
Kuhn’a göre, paradigma değişiklikleri radikal bir şekilde bilim felsefesindeki varsayımları, soruları ve yöntemleri yeniden şekillendirerek, bilimsel ilerlemeyi yönlendiren kuvvetlerden biridir.
İlk yorum yapan siz olun