Demokrasi nedir? Demokrasinin ilkeleri nelerdir? Demokrasinin tarihsel gelişimi nasıl oldu? Demokrasi kavramı hakkında bilinmesi gerekenleri kısaca derledik.
Demokrasi nedir?
Demokrasi, halkın kendi kendini yönettiği veya yönetimine katıldığı bir siyasi rejimdir. Bir başka şekilde tanımlamak gerekirse, halk egemenliği esasına dayanan yönetim şekillerinden biridir. Demokraside halk, doğrudan veya dolaylı olarak seçtiği temsilciler aracılığıyla devletin işleyişine ve kararlarına etki eder. Demokrasinin temel amacı, halkın iradesini yansıtan, hukukun üstünlüğüne dayanan ve temel hak ve özgürlükleri koruyan bir yönetim sağlamaktır.
Demokrasinin ilkeleri
Demokrasinin farklı türleri ve modelleri olmakla birlikte, ortak ilkeleri şunlardır:
Halkın egemenliği: Demokraside egemenlik kayıtsız şartsız milletindir. Halkın egemenliği; seçme ve seçilme hakkı, referandum ve girişim hakkı gibi araçlarla kullanılır.
Çoğulculuk: Demokraside farklı görüş, inanç ve değerlere sahip birey ve grupların varlığı kabul edilir. Çoğulculuk; ifade özgürlüğü, basın özgürlüğü, toplantı ve gösteri özgürlüğü gibi haklarla desteklenir.
Katılımcılık: Demokraside halkın yönetim süreçlerine aktif olarak katılması teşvik edilir. Katılımcılık; sivil toplum örgütleri, meslek odaları, sendikalar, siyasi partiler gibi kurumlarla sağlanır.
Güçler ayrılığı: Demokraside yasama, yürütme ve yargı erkleri birbirinden ayrılmıştır. Güçler ayrılığı; kuvvetler ayrılığı ilkesiyle, denge ve denetim mekanizmalarıyla güvence altına alınır.
Muhalefetin varlığı: Demokraside iktidarın karşısında alternatif sunan muhalefet partileri bulunur. Muhalefetin varlığı, iktidarın hesap verebilirliğini arttırır ve demokratik rekabeti sağlar.
Demokrasinin tarihsel gelişimi
Demokrasi ilk olarak eski Yunanistan’da şehir devletlerinde deneyimlendi. Doğrudan demokrasi anlayışına çok yakın olan bu sistem, Atina demokrasisi olarak tanındı.
ABD’nin kuruluşunda oluşturulan sistem ise ilk liberal demokrasi olarak kabul edilmektedir. 1788 yılında kabul edilen Amerikan anayasası, hükümetlerin seçimlerle kurulmasını ve insan hak ve özgürlüklerin korunmasını sağlıyordu.
İlk yorum yapan siz olun