Ömer Hayyam kimdir, bilime yaptığı katkılar nelerdir? Ömer Hayyam’ın eserleri nelerdir? Bu yazımızda Ömer Hayyam’ın hayatı, çalışmaları ve eserleri hakkında bilinmesi gerekenlere yer verdik.
Ömer Hayyam kimdir?
Ömer Hayyam, 1048-1131 yılları arasında yaşamış İranlı bir şair, filozof, matematikçi ve astronomdur. Asıl adı Giyaseddin Ebu’l Feth Ömer İbni İbrahim el-Hayyam’dır. Ömer Hayyam, İslam dünyasının altın çağı olarak nitelendirilen dönemde doğmuş ve yaşamıştır. Ömer Hayyam, İran ve doğu edebiyatında rubai türünün kurucusu olarak kabul edilir. Rubai, dört mısralık bir şiir biçimidir. Ömer Hayyam’ın yazdığı rubailer günümüzde de okunmakta ve sevilmektedir .
Ömer Hayyam aynı zamanda çok iyi bir bilim adamıydı. Matematik, fizik, astronomi ve tıp alanlarında birçok eser verdi. Binom açılımını ve bu açılımdaki katsayıları bulan ilk kişi Ömer Hayyam’dır. Ayrıca Celali takvimi adı verilen bir takvim sistemi geliştirdi. Bu takvim sistemi miladi ve hicri takvimlerden daha doğru ve hassastı. Ömer Hayyam’ın bilimsel çalışmaları Doğu ve Batı dünyasında büyük ilgi gördü ve saygınlık kazandı. Ömer Hayyam, 4 Aralık 1131 tarihinde doğduğu şehir olan Nişabur’da vefat etti.
Ömer Hayyam’ın bazı eserleri
- Ziyc-i Melikşah: Selçuklu Sultanı Melikşah için hazırladığı astronomi kitabıdır.
- Müşkilat’ül Hisab: Matematik problemlerini çözme yöntemlerini anlattığı kitabıdır.
- Kitabün fi’l Burhan ül Sıhhat-ı Turuk ül Hind: Hint matematiğini eleştirdiği ve kendi yöntemlerini savunduğu kitabıdır.
- Risaletün fi Berahin İl Cebr ve Mukabele: Cebir ve geometri üzerine yazdığı risaledir.
- İlm-i Külliyat: Fiziksel bilimler alanında bir özet kitabıdır.
- Nevruzname: Nevruz bayramının kökeni ve anlamını anlattığı kitabıdır.
Ömer Hayyam’ın hayatını ve düşüncelerini anlamak için onun rubailerini okumak gerekir. Rubailerinde aşk, ölüm, yaşam, Tanrı, insan, doğa gibi konulara değinen Ömer Hayyam, hem akıl hem de duygu yönü güçlü bir şairdir.
İlk yorum yapan siz olun