İçeriğe geçmek için "Enter"a basın

Fabl nedir, nasıl yazılır, özellikleri nelerdir? (Kısaca)

Fabl nedir? Fabl nasıl yazılır? Fabl özellikleri nelerdir? Bu yazımızda fabl hakkında bilmeniz gerekenlere yer verdik.

Fabl nedir?

Fabl, kahramanları genellikle hayvanlardan seçilen, sonunda ders verme amacı güden, kısa ve öz bir hikaye türüdür. Fablın Latince kökeni “hikaye” anlamına gelir. Fabl bir edebi tür olarak hem manzum hem de nesir şeklinde yazılabilir.

Fablların amacı okuyucuya veya dinleyiciye ahlaki bir ders vermek, bir düşünceyi güçlendirmek veya bir davranıştan caydırmaktır. Fabllar genellikle sözlü edebiyatın bir ürünü olarak kabul edilir ve Antik Çağ’dan beri yazılmaktadır. Fablların en ünlü yazarları Ezop ve La Fontaine‘dir.

Fabl nasıl yazılır?

Fabl yazmak isteyen bir yazarın dikkat etmesi gereken bazı noktalar vardır. Öncelikle fablın konusunu ve amacını belirlemelidir. Fablın konusu insanlar arasında geçen iyi-kötü, cesur-korkak, dürüst-yalancı gibi çatışmalar olabilir. Amaç ise bu çatışmalardan çıkarılacak bir ders veya mesaj vermektir.

Fablın kahramanlarını seçerken hayvanların karakteristik özellikleri göz önünde bulundurmalıdır. Örneğin tilki kurnazlık, aslan cesaret, kaplumbağa sabır gibi nitelikleri temsil ederler. Fablın olayını kurgularken basit ve akıcı bir anlatım kullanmalıdır. Olay genellikle tek mekanda ve tek zaman diliminde geçer. Olayda serim, düğüm ve çözüm bölümü olmalıdır. Serimde kahramanlar ve çevre tanıtılır, düğümde olay gelişir ve çözümde olay sonuçlanır. Fablın sonunda verilecek ders veya öğüt fablın ana fikrini oluşturur.

Fabl yazmak için aşağıdaki adımları takip edebilirsiniz:

1) Konuyu ve amacınızı belirleyin. Hangi çatışmayı işlemek ve hangi dersi vermek istiyorsunuz?

2) Kahramanlarınızı seçin. Hangi hayvanları kullanacaksınız ve hangi nitelikleri temsil edecekler?

3) Olayınızı kurgulayın. Nerede, ne zaman ve nasıl geçecek? Serim, düğüm ve çözüm bölümlerini planlayın.

4) Anlatımınızı yapın. Basit, akıcı ve ilgi çekici bir dil kullanın. Kahramanlarınızın konuşmalarına yer verin.

5) Dersinizi veya öğüdünüzü verin. Fablınızın başında veya sonunda açıkça belirtin veya okuyucuya bırakın.

Fablın özellikleri

Fablın özellikleri şu şekilde sıralanabilir:

  • Fablların kahramanları insan dışı canlı ya da cansız varlıklardır. Bu varlıklara insanlara özgü özellikler verilir. Bu sanata teşhis denir. Ayrıca bu varlıklar konuşturulur. Bu sanata da intak denir.
  • Fabllarda her hayvan bir duygu, kavram veya tipi temsil eder. Örneğin tilki kurnazlığı, karınca çalışkanlığı, aslan cesareti simgeler.
  • Fabllarda olaylar gerçekçi değil, hayalidir. Olaylar genellikle doğal çevrede geçer. Orman, göl kenarı, yol gibi yerler fabllarda sıkça kullanılır.
  • Fabllarda olaylar kısa ve basittir. Olay planı serim, düğüm, çözüm ve öğüt şeklindedir. Serimde kahramanlar ve çevre tanıtılır. Düğümde olay gelişir ve çatışma oluşur. Çözümde olay sonuçlanır ve beklenmedik bir durum ortaya çıkar. Öğütte ise fablın ana fikri açıkça veya dolaylı olarak verilir.
  • Fabllarda zaman belirsizdir. Kronolojik zaman kullanılır. Yani olaylar sırasıyla anlatılır.
  • Fabllarda anlatıcı kişi vardır. Anlatıcı fablın başında veya sonunda yorum yapabilir veya ders çıkarabilir.
  • Fabllarda sade ve akıcı bir dil kullanılır. Herkesin anlayabileceği bir üslup tercih edilir.
  • Fabllarda mizah ve ironi unsurları bulunur. Olaylar okuyucuyu hem güldürür hem de düşündürür.
  • Fabllarda söz sanatlarına yer verilir. En çok kullanılanlar mübalağa, tezat ve mecazdır.

İlk yorum yapan siz olun

    Bir yanıt yazın

    E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir