Ahi Evran kimdir, neler yapmıştır? Kısaca hayatı

Ahi Evran kimdir, neler yapmıştır? Ahi Evran ne kurdu? Ahi Evran’ın eserleri nelerdir? İşte Anadolu’nun önemli mutasavvıf ve önderlerinden Ahi Evran’ın kısaca hayatı…

Ahi Evran kimdir?

Ahi Evran, 13. yüzyılda yaşamış Anadolu’nun önemli mutasavvıf, alim ve ahlak önderlerinden biridir. Aynı zamanda Ahilik teşkilatının da kurucusudur.

Ahi Evran’ın hayatı

Ahi Evran, aslen Horasanlı olup, Selçuklu Devleti’nin hizmetinde bulunmuştur. Ahi Evran, tasavvufi düşüncelerini ve ahlaki ilkelerini esnaf ve sanatkarlara yayarak, Anadolu’da Ahilik teşkilatının kurulmasına öncülük etmiştir. Ahilik teşkilatı, hem dini hem de mesleki bir cemiyet olup, Anadolu’nun sosyal, ekonomik ve kültürel hayatında büyük rol oynamıştır.

Ahi Evran, aynı zamanda önemli bir bilim insanı ve eğitimcidir. Çeşitli bilim dallarında eserler vermiş, Kırşehir’de bir medrese kurmuş ve burada çok sayıda talebe yetiştirmiştir. Ahi Evran’ın en meşhur talebesi ise Osmanlı Devleti’nin kurucusu Osman Bey’dir. Ahi Evran, Osman Bey’e hem dini hem de siyasi nasihatlerde bulunmuş, onun devlet kurma yolunda ilerlemesine destek olmuştur.

Ahi Evran, 1261 yılında Kırşehir’de vefat etmiştir. Türbesi bugün de ziyaret edilen bir mekandır. Ahi Evran’ın ismi, Türkiye’de bir üniversiteye, bir caddeye ve bir mahalleye verilmiştir. Ahi Evran, Anadolu’nun manevi mimarlarından biri olarak tarihte yerini almıştır.

Bilgi kutusu: Ahilik teşkilatı, Anadolu’da Selçuklu ve Osmanlı dönemlerinde ortaya çıkan bir esnaf ve sanatkar örgütlenmesidir. Ahilik teşkilatının amacı, üyelerinin mesleki, ahlaki ve sosyal gelişimini sağlamak, ticaret ve sanat hayatına düzen ve disiplin getirmek, dayanışma ve yardımlaşma ruhunu güçlendirmekti. Ahilik teşkilatı, Anadolu’nun sosyal, kültürel ve ekonomik hayatında önemli bir rol oynamıştır. Ahiler, hem ürettikleri kaliteli ürünlerle hem de gösterdikleri ahlaki davranışlarla Anadolu’nun medeniyetini yükseltmişlerdir.

Ahi Evran’ın bazı eserleri

• Leta’if-i Gıyasıyye
• Leta’if-i Hikmet
• Ağaz u Encam
• Mürşidü’ l- Kifaye
• Ahlak-i Nasiri
• Menahic-i Seyfi
• Metaliü’l-İman
• Tabsıratu’ l-Mübtedi ve Tezkiratü’l-Müntehi

Kaynakça

A. H. Köken ve N. Ö. Büken , “Ahi Evran (1171-1261) ve Ahilik ile Hekimlik Ahlakı Üzerine Bir Değerlendirme*”, Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Lokman Hekim Tıp Tarihi ve Folklorik Tıp Dergisi, c. 8, sayı. 1, ss. 54-70, Oca. 2018